Onamning keksa xolalari bor, poytaxtda yashaydilar. O‘g‘illaridan biri ba’zi ayblovlar bilan qamalib qoldi. Ko‘ngil so‘rab, onam bilan uylariga bordik. Sud jarayonlarida yonlarida turdik, qo‘ldan kelgancha tasalli berish uchun uylarida bir necha kun qoldik. O‘sha kunlarning birida katta kelinlarining akasi singlisini ko‘rgani keldi.

Қишлоғимизда бир дарё бор. Унинг зилол суви шиддат билан оқади. Ҳар тонг дарёга, ястаниб ётган адирга, паст тепаликларга суқланиб боқаман. Кенг қишлоғимнинг ҳуснидан асло тўймайман. Баланд тоғлар томонга термилганимда дарё ёнидаги тик қояга кўзим тушиши ҳамон негадир кўнглим ғалати бўлади. Баъзан сирли куч мени ўша томонга тортаётгандай туйилади. Бир куни унинг ёнида ўтаётиб, аёл кишининг овозини эшитдим. У “Хиёнаткор” дегандай бўлди. Бувамга бу ҳақда айтгандим, у сирли қоя ва мен эшитган ўша сирли товуш ҳақда сўзлаб берди:

Turkiyaning Shom chegarasiga yaqin Gaziantep shaharchasida qizim tengi qizaloqqa ko‘zim tushdi. Parishonxotir ona quchog‘ida yotgan besh yoshli go‘dakning bir qo‘li va bir oyog‘i yo‘q edi. Qiz o‘z tilida bir narsalar deb injiqlik qilar, onaizorning esa ko‘zidan duv- duv yosh oqardi. Ularni qochoqlardan biri ekanligini angladim. Yuraklari ezilib yig‘layotgan ona va yarimjon qizchaning ko‘zida dunyoning asl siyrati, alam va oxirat so‘roqlari jam bo‘lgan edi go‘yo... 

«Ehtiyot bo`ling, eshiklar yopiladi, keyingi bekat Pushkin!»

Poezd qo`zg`agan onda Baxtiyor bir qalqib tushdi. Boshi vagon ichidagi tutqichga urildi. Peshonasini ushlab yon-veriga alangladi. «Hech kim ko`rmadimikin».

Hozir izlayotgan odamlaringiz bu uyda bor-yo`g`i sakkiz yil yashashdi

Shahodat juda sinchkov. Buning ustiga, o`ta qiziquvchan. Bir narsa ko`ziga ajabtovur ko`rindimi, tamom, shuni miridan-sirigacha o`rganmasdan qo`ymaydi. Mana, necha oydirki, uy izlyapti.

“Bolaligimda qishloqqa, buvimnikiga borishni juda yaxshi ko`rardim. Ta`tilga chiqishim bilan tugunlarimni tugib, qishloqqa jo`nardim. Buvim menga qiziq-qiziq voqealarni so`zlab berardilar. Quyida bolaligimda buvimdan eshitgan bir hayotiy voqeani so`zlab bermoqchiman”, deb yozibdi sirdaryolik muxlislarimizdan bir.

Jonlantirish bo‘limi… Bu so‘zni eshitgan insonning ko‘nglini xadik, xavotir va ba’zan biroz qo‘rquv qamrab oladi. Jonsiz tananing o‘lim bilan hayot o‘rtasida olishuvi bo‘lib o‘tadigan bu xona kishilarni mana shunday sarosimali holatga solishi tabiiy, albatta.

Bir zamonda ko'zlari ojiz qiz bor ekan. U juda go`zal chiroyli ekan. Uni bir yigit yoqtirb qolibdi. Qizga seviwini aytib undan turmushga chiqishini so`rabdi....

Hayotning fazilatlaridan biri shundaki, kimgadir, nimagadir, intilib yashaymiz. Bu intilishlarda ilk orzular, ilk qadamlar va ayniqsa ilk yutuqlar bizni nihoyatda o‘ziga jozibali bog‘lab oladi.

Erkak kishiga shunday ilk jozibali tayanch nuqtalardan biri uning sevikli yorining uyalib, chirmanib ibo iffatini yorib, «…bo‘yimda borga o‘xshaydi…», degan so‘zlari bo‘lsa kerak.

Bola edim. Kech kuzning izg'irinli kunida uyga o'qdek uchib kirdim:

– Qor! Birinchi qor!

Onamning har doimgidek quvonib ketishini, biron-bir yoqimli so'z aytishini kutgandim. U esa: “A?” dedi-yu, derazaga tikilgancha bir zum qotib qoldi.